YouTube - Vikipedi
YouTube, Google'a ait bir Amerikan çevrimiçi
video paylaşım ve sosyal medya platformudur.
YouTube, LLC.
Türü Yan kuruluş
Kuruluş tarihi 15 Şubat 2005 (18 yıl önce)
Merkez 901 Cherry Avenue, San Bruno, Kaliforniya, Amerika Birleşik Devletleri
Merkez ülkesi Amerika Birleşik Devletleri
Hizmet alanı Dünya çapında, (erişim engelli ülkeler hariç)
Girişimci(ler)
  • Steve Chen
  • Chad Hurley
  • Jawed Karim
Sahibi Google LLC
CEO Neal Mohan
Önemli kişiler Neal Mohan (CEO)
Chad Hurley (Danışman)
Endüstri İnternet, video barındırma
Gelir US $28.8 milyar (2021)
Ebeveyni Alphabet Inc. (2006-günümüz)
Yan kuruluşları YouTube Music, YouTube TV, YouTube Kids, en:YouTube Studio, YouTube Shorts
Slogan(lar) Broadcast Yourself (2005-2012)
Website YouTube.com
Yazılımı Python ve kişiye özel JavaScript
Site türü Video barındırma
Reklâmcılık Google AdSense
Tescil Yükleyici telif hakkını saklı tutar. (Standart lisans); İsteğe bağlı Creative Commons
Kullanıcılar 2.514 milyar
Diller Kullanıcı arayüzü için 76 dil mevcut.
Başlangıç 15 Şubat 2005
Mevcut durumu Aktif
YouTube, Google'a ait bir Amerikan çevrimiçi video paylaşım ve sosyal medya platformudur. Merkezi San Bruno, Kaliforniya'da olan platform; 15 Şubat 2005'te üç eski PayPal çalışanı tarafından kuruldu. Platform; kullanıcılarına video yükleme, izleme ve paylaşma imkânı sunmakta olup medya şirketleri ve kullanıcı üretimi videoların gösterimi için WebM, H.264 ve Adobe Flash Video teknolojilerini kullanır. Genel olarak video klipler, televizyon klipleri, müzik videoları, video bloglar, kısa özgün videolar ve eğitim videoları gibi içerikler yayınlanmaktadır.

YouTube üzerindeki içerikler genelde bireyler tarafından yüklenir. Fakat CBS, BBC, Vevo, Hulu gibi şirketler ve diğer organizasyonlar da YouTube ortaklık programı ile içeriklerinin bir kısmını yayımlamaktadır.Site içi üyelik almayan kullanıcılar videoları izleyebilirken onaylı üyeler ise kendi yayın kanallarına video yükleyebilirler. Saldırganlık potansiyeli olan içerikler sadece on sekiz yaşından büyük olduğunu onaylayan üyeler tarafından izlenebilir. 2014 yılından itibaren üyeye para kazandırma modeline geçmiştir. Üye, hesap ayarlarından para kazanmayı aktif hâle getirdikten sonra yüklediği videolardan izlenme başına ödeme almaktadır. Örneğin 1 milyon izlenen videodan 2 bin-20 bin USD arası para kazanılabilmektedir. Ücret; videonun konusunun türüne ve farklı algoritmalara göre değişebilmektedir.

Şirket geçmişi
YouTube, önceleri PayPal çalışanı olan Steve Chen, Chad Hurley ve Jawed Karim tarafından kurulmuştur.Hurley; Indiana University of Pennsylvania'da tasarım, Chen ve Karim ise University of Illinois at Urbana Champaign'de bilgisayar bilimi bölümünden mezun olmuştur.

Medyada sıkça tekrarlanan bir hikâyeye göre Hurley ve Chen, 2005 yılının ilk aylarında YouTube sitesini kurma fikrini geliştirdi. Buna neden olan, Chen'in San Francisco'daki apartmanında yapılan bir akşam yemeği partisi esnasında onların video paylaşımında yaşadıkları sorunlardı. Karim partiye katılmadı ve olayların böyle vuku bulduğunu reddetti. Ama Chen, YouTube fikrinin bir akşam yemeği partisi esnasında bulunduğunu onayladı.

Karim, YouTube fikrinin ilk kez 2004'teki Super Bowl XXXVIII esnasında Janet Jackson'ın göğüs frikiği kazası ve 2004 Hint Okyanusu depremi ve tsunamisinin ardından ortaya çıktığını söyledi. Karim, bu tarz olayların çevrimiçi videolarını bulmanın zorluğunu yaşıyordu. Bu da bir video paylaşım sitesi fikrine önderlik etti. Hurley ve Chen, YouTube fikrinin ortaya çıkış esasının bir çevrim içi arkadaşlık servisinin video versiyonunu kurma fikri olduğunu belirtti ve Hot or Not isimli siteden ilham aldıklarını söylediler.

YouTube ilk başlarda girişimci finansmanı ile başlayan bir teknolojiydi. 11,5 milyon dolarlık ilk yatırımını Kasım 2005 ve Nisan 2006 arasında Sequoia Capital şirketinden aldı. YouTube'un ilk yıllardaki yönetim merkezi San Mateo şehrindeki bir pizzacı ve Japon restoranının yukarısındaydı. 14 Şubat 2005 tarihinde www.youtube.com ismindeki alan adı aktif hâle geldi ve sonraki aylarda internet sitesi geliştirildi.

İlk YouTube videosu, sitenin ortak kurucularından Jawed Karim'in San Diego Hayvanat Bahçesi'nde çekip paylaştığı Me at the zoo isimli içerikti. Video 23 Nisan 2005'te site üzerinden paylaşıldı ve günümüzde hâlen izlenebilir durumdadır.

2005 Mayıs'ta YouTube, beta sürümünü yayımladı. Altı ay sonra kasım ayında ise site resmî olarak yayıma geçti. Site hızlı bir şekilde büyüdü. 2006 Temmuz'da şirket, her gün 65.000'den fazla yeni video yüklendiğini ve 100 milyondan fazla video izlendiğini duyurdu. Pazar araştırmacısı comScore'dan yayımlanan 2010 Mayıs'taki verileri göre YouTube, ABD'de çevrimiçi video tedarik eden siteler arasında %43'lük bir pay alarak piyasasını domine etti ve toplamda 14 milyardan fazla video izlenme istatistiğine ulaştı.

Ekim 2006'da Google şirketi, YouTube'u 1,65 milyar dolara hisseleri arasına kazandırdığını duyurdu. Anlaşma, 13 Kasım 2006'da sonuçlandırıldı.

Şubat 2015'te YouTube, siteyi ziyaret eden çocuklar için yeni bir uygulama piyasaya sürdü. YouTube Kids isimli bu uygulama ailelere çocuklarının izleme sürelerini kısıtlama ve izlenen içeriği belirleme gibi özellikler sunuyor. Orijinal olarak 12 Kasım 2014'te ise YouTube Red hizmeti başlatıldı ve yalnızca YouTube'da ve Google Play Müzik'e katılan etiketlerden müzik ve müzik videoları akışını sunarak hizmet sundu.

Çalışma sistemi
YouTube video formatı olarak flash video formatı (*.flv) kullanıyordu. Web sitesinde istenen video klipler, flash video olarak izlenebilmekte veya bilgisayara *.flv formatında dosya olarak indirilebiliyordu. Video klipleri izlemek için Adobe Flash eklentisi bilgisayarda kurulu olmalıydı. Eklenen video klipler, YouTube tarafından otomatik olarak 320x240 piksele küçültülerek flash video formatına (.flv) dönüştürülüyordu. Mart 2008'de yüksek kalite olarak 480x360 piksel seçeneği eklenmiştir. Daha sonra 720p, 1080p ve 4K eklenmiştir. Şu anda ise son teknoloji olan 8K sistemi beta olarak kullanılmaya başlanmıştır.

AVI, MPEG veya Quicktime gibi video formatına sahip videolar kullanıcı tarafından YouTube'a en fazla 1 GB kapasitesinde yüklenebilmektedir.

YouTube platformunda kullanıcılar, var olan video klipleri izleyebilmekte ayrıca istediğinde kendi video klibini YouTube'a ekleyebilmektedir.

Bu platformda yer alan kullanıcının geliştirdiği içerikler, kişisel amatör klipler, video klipler, film-TV programları parçacıkları ve müzik videolarından oluşmaktadır. Kullanıcılar tarafından YouTube'a günlük yaklaşık 65.000 adet yeni video klip eklenmekte ve 100 milyona yakın video klip izlenmektedir.

Kullanım koşullarına uymayan video klipler kullanıcıların bildirimleri ile YouTube yetkilileri tarafından incelenerek silinmektedir.

YouTube üyeleri, izledikleri video klipleri değerlendirip not verebilmekte ve ayrıca izledikleri video klip hakkında yorum yazabilmektedir.

YouTube, videolara HTML 5 özelliğini ekleyerek Flash Player'a gerek duymamaktadır. Bu özellik sadece IE9, Firefox 4+, Chrome, Microsoft Edge ve Opera güncel sürümünde mevcuttur. IE9, Windows XP'yi desteklememektedir.

Kanal türleri
YouTube üyelerinin kanallarını daha uygun hâle getirebilmesi için "kanal türleri" vardır.

YouTuber (YouTube'cu): Standart YouTube hesabıdır.
Director (Yönetmen): Deneyimli film yapımcıları için ayarlanmıştır. Bu hesaba sahip üyelerin yükledikleri video boyutunda avantaj getirilmiştir.
Musician (Müzisyen): Müzik eserleri bulunanlar içindir.
Comedian (Komedyen): Mizahi video yapımcıları içindir.
Guru (Uzman): İlgi alanına bağlı video yapanlar içindir.
Reporter (Bildirici): Uygunsuz videoları rapor edenler içindir.
Bildirici kanallar çoğunlukla mevcut olan haber kanallarından oluşup genel medya kanallarının sağladığı klipleri sunarlar. CNN, Fox ve NBC bunlara birkaç örnek olarak sunulabilir. Bunların dışında siteden para kazanabilmek için "Partner Programı" mevcuttur. Mayıs 2007'de YouTube, tanınmış üyelerini YouTube Partnerliği'ne davet etmiş, sonradan üyelerin kullanımına açmıştır. Bu programa üye olabilmek için videoların kendi eseri olması ve binlerce kez izlenmesi gerekmektedir. Program, yüz yirmi ülkede uygulanmaktadır.

Kullanım şartları
YouTube'un kullanım şartları gereği kullanıcılar telif hakkı izni alınmış videolar yükleyebilirler. Pornografi, şiddet, tehdit, reklam ve suç sayılan içerikler YouTube'a yüklenemez. Telif hakkını elinde bulunduran şirketler eklenen videoları sildirme hakkına sahiptir. Bu hak, film ve müzik videolarında sık sık uygulanmaktadır. Bu engellemelerin çoğunu YouTube'un Content ID adındaki otomatik telif hakkı algılayıcısı yapar.

Uygunsuz içerik
Uygunsuz bulunan bir içeriğin bildirilmesinde YouTube topluluğu üyelerine oldukça fazla iş düşmektedir. Uygunsuz bir içerik bildirme anonim olarak yapılır. Bunun anlamı ise uygunsuz içerik bildiriminin kimin tarafından yapıldığının bilinmemesidir.

YouTube politikaları çerçevesinde uygunsuz olarak bildirilen içerikler, yayımdan otomatik olarak kaldırılmaz. Bu içerikler bazı kurallar çerçevesinde incelenir. Bu kurallar:

YouTube topluluk kurallarını ihlal eden bütün içerikler yayımdan kaldırılır.
Genç kesim için uygun olmayan içeriklere "Yaş Sınırlaması" getirilir.27 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Yasal sorunlar
Ana madde: Youtube erişiminin engellenmesi
YouTube video paylaşım sitesi, şu sıralar sitede yayınlanan ve telif hakkı ile korunan videolar nedeniyle yasal sorunlar yaşamaktadır. Yakın gelecekte yüklü tazminat davalarını kaybetme tehdidiyle karşı karşıyadır. Ancak birkaç firma ile yapılan anlaşmalar ile YouTube, bazı telif hakkı ile korunan videoları yayımlama hakkına sahip olmuştur.

Türkiye
Ana madde: YouTube'a Türkiye'den erişimin engellenmesi
YouTube'a Türkiye'den erişim, mahkeme kararlarıyla 5 kez engellenmiştir.

Engellemelerin ilki 6 Mart 2007'de,
İkincisi ise 16 Ocak 2008'de,
T.C. Sivas 2.Sulh Ceza Mahkemesi, 17 Ocak 2008 tarihli kararıyla YouTube'a üçüncü erişim engelini koymuştur.
Mayıs 2008'de YouTube'a erişim, Ankara 1. Sulh Ceza Mahkemesi tarafından engellenmiştir. Bu engelleme hakkında 23 Ağustos 2008'de kaldırıldığına dair basında haberler çıkmışsa da Telekomünikasyon Kurumu, bu haberleri yalanlamıştır.
Haziran 2010'da YouTube'a getirilen yasak DNS yasağından IP yasağına çevrildi. Böylece YouTube'a erişim tam anlamıyla engellenmiş oldu.
30 Ekim 2010 Cumartesi günü, saat 16.30 itibarıyla aynı mahkeme tarafından engel kaldırılmıştır.
2 Kasım 2010 Salı günü mahkeme kararıyla Deniz Baykal videoları kaldırılmadığı sürece yeniden yasaklanmıştır.
27 Mart 2014 Perşembe günü Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Bakanlık Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu, MİT Müsteşarı Hakan Fidan ve Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral Yaşar Güler'e ait olduğu öne sürülen ses kayıtlarının internette yayımlanmasının ardından TİB, video paylaşım sitesi YouTube'u idari kararla aşamalı olarak erişime kapattı.
13 Nisan 2014 tarihinde video paylaşım sitesi YouTube'a erişim yasağı Gölbaşı Sulh Ceza Mahkemesi ve Gölbaşı Asliye Ceza Mahkemesi tarafından kaldırıldı. Suriye görüşmesine ilişkin kayıtların yayımlandığı linklere erişimin engellenmesine, bu olmadığı takdirde siteye erişimin tamamen engellenmesine ilişkin kararın ise uygulanmasına son verilmesine hükmetti ve böylece YouTube'a erişim sadece on beş bağlantı bazında yasaklanmış hâle geldi. Fakat TİB,, kararları yok sayarak YouTube'a erişim engelini kaldırmadı.
Suudi Arabistan
Suudiler ise sakıncalı bulduğu içeriği (erişkin içerikler gibi) otomatik olarak engellemektedir.

Çin
Altın Kalkan Projesi gereği çeşitli zamanlarda Çin'de engellenmektedir. Tayvan YouTube'unun gelmesi ile birlikte Tayvan bayrağının ülkede sansürü 18 Eylül 2007'de engellemeye sebep vermiştir. Engelleme boyunca YouTube URL'leri Çin'in yerel arama motoru Baidu'ya yönlendirilmekteydi. Engelleme 31 Ekim'de kalkmıştır.

tr.wikipedia.org/wiki/YouTube

Eklenme Tarihi - 18-12-2023 | Son Güncelleme - 28-04-202413 kez gösterildi.